เทคโนโลยีสิ่งทอและเสื้อผ้า

เทคโนโลยีสิ่งทอและเสื้อผ้า

สาระความสำคัญ มนุษย์นำสิ่งทอมาใช้ประโยชน์มากมาย ทั้งการตัดเย็บเสื้อผ้าเครื่องแต่งกายและสิ่งของเครื่องใช้ต่างๆ สิ่งทอทำจากวัสดุหลากหลายชนิด มีสีสันมากมาย ประโยชน์ใช้สอยตามคุณสมบัติที่แตกต่างกันไป ทำให้การนำสิ่งทอมาออกแบบเพื่อใช้งานต่างๆ ต้องคำนึกถึงปัจจัยหลายๆอย่างประกอบกันเพื่อให้ผลงานที่ออกแบบและสร้างออกมา นั้นเหมาะสมและเป็นที่น่าพึงพอใจแก่ผู้ใช้งานมากที่สุดรายละเอียดสาระการเรียนรู้

 

1. ใยผ้า ใยผ้าเป็น หน่วยที่เล็กที่สุดของผ้ามีความยาวมากกว่าความกว้างหลายเท่า มีสมบัติที่เหมาะสำหรับใช้ทำเส้นด้านหรือทำผ้า การจำแนกใยผ้าได้หลายวิธี ที่นิยมกันส่วนใหญ่จะนิยมตามส่วนผสมทางเคมี ซึ่งแบ่งได้ 4 ประเภท ได้แก่
 
1.1 ใยเซลลูโลส เป็นเส้นใยที่ได้จากพืช เช่น ฝ้าย นุ่น ลินิน ป่าน ปอ สับปะรด และอะบากา เป็นต้น
 
1.2 ใยโปรตีน เป็นเส้นใยที่มีส่วนประกอบของโปรตีน มีทั้งใยธรรมชาติและใยประดิษฐ์ ใยโปรตีนธรรมชาติได้แก่ ใยจากขนสัตว์ เช่าขนแกะ อูฐ และกระต่าย เป็นต้น ใยโปรตีนประดิษฐ์ ได้แก่โปรตีนจากข้าวโพด โปรตีนจากถั่วเป็นต้น
 
1.3 ใยสังเคราะห์ ได้จากการสังเคราะห์จากสารเคมี เช่า ไนลอน โพลิเอสเตอร์ โอเลฟีน วินยอน และอะคริลิก
 
1.4 ใยอนินทรีย์ มีทั้งใยธรรมชาติและใยสังเคราะห์ ใยธรรมชาติ ได้แก่ ใยหินอย่างเดียว ใยสังเคราะห์ได้แก่ ใยแก้ว และใยโลหะ เป็นต้น

2. เส้นด้าย  เส้นด้ายเกิดจากการที่นำเส้นใยหลายๆเส้นมารวมกันขนาดจะใหญ่กว่าเส้นใยเดิมที่เรียกว่าการปั่นด้าย
ปัจจุบัน กระบวนการปั่นด้ายมีหลายวิธี เช่น การปั่นด้ายด้วยแบบวงแหวน ( Ring Spinning ) การปั่นด้ายแบบปลายเปิด (Open-end Spinning ) การปั่นด้ายแบบเกลียวสลับ ( Self Twist ) การปั่นด้ายแบบไรเกลียว (Wrapped Yarns ) และการปั่นด้ายแบบอื่นๆ

3. การผลิตผ้า ผ้าเป็นวัสดุที่มีลักษณะเป็นผืน มีความกว้างและความยาว ผลิตจากเส้นใย การผลิตผ้า ถ้าแบ่งตามโครงสร้างของผ้าอาจแบ่งได้ 5 ชนิดด้วยกัน
 
* ผ้า เป็นผ้าที่ไม่ได้ผ่านการทอ เช่น ผ้าผัดใยขนสัตว์ และผ้าอัดด้วยเข็ม
 
* ผ้าถักนิต ( Knitted Fabrics ) หรือผ้ายืด เป็นผ้าที่มีความยืดหยุ่นคืนตัวได้ดี ไม่ยับง่าย สวมใส่สบาย

* ผ้าทอ  ส่วนใหญ่จะเป็นเสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่มต่างๆ ที่เราใช้อยู่ในชีวิประจำวันการทอเบื้องต้นจะมี 3 แบบ ได้แก่ การทอลายขัด การทอลายสอง และการทอต่วน

* ผ้าผลิตจากใยด้ายผสม เป็นผ้าที่ประกอบด้วยใยตั้งสองชนิดขึ้นไปผสมกัน มีวัสดุประสงค์เพื่อเพิ่มสมบัติและการใช้งานและลดต้นทุน

* ผ้าที่ผลิตด้วยกระบวนการอื่นๆ เช่นการถักเปีย การทอผ้าลูกไม้ และผ้าอัดโปร่งลม เป็นต้น

4. การตกแต่งผ้าการ ตกแต่งผ้าเป็นกระการที่กระทำในระหว่างผลิตผ้า หรือหลังการทอผ้าเป็นผืนแล้ว เพื่อให้สมบัติและเนื้อสัมผัสของผ้าดีขึ้นเหมาะแก่การใช้สอย มีหลายวิธี เช่น การตกแต่งผ้าทางกล เป็นการตกแต่งที่ใช้ทางเครื่องจักรหรือเครื่องมือ การย้อมสี และการพิมพ์ลวดลายเป็นต้น


5. เครื่องที่ใช้ในการตัดเย็บผ้า เรื่องมือที่ใช้ใน การตัดเย็บเสื้อผ้ามีหลายชนิด ได้แก่ โต๊ะทำงาน กระดาษสร้างแบบดินสอสร้างแบบ ชอล์ขัดผ้า ไม้บรรทัด ไม้ฉาก กรรไกร จักรเย็บผ้า เข็มหมุด สายวัด เครื่องเจาะกระดาษ เครื่องบากแบบตัด เหล็กเจาะรู และไม้โค้งฝรั่งเศส ( French Curves ) เป็นต้น


 6. การออกแบบและสร้างผลิตภัณฑ์จากสิ่งทอการออกแบบและสร้างผลิตภัณฑ์จากสิ่งทอ สามารถดำเนินการตามกระบวนการเทคโนโลยีดังนี้ 
- การระบุปัญหา
- การสืบค้นปัญหา
- การเลือกวิธีการแก้ปัญหา
- การวางแผนและการออกแบบเพื่อแก้ปัญหา
- การปฏิบัติการสร้างผลิตภัณฑ์
- การทดสอบและการประเมินผลิตภัณฑ์ - เสนอแนวคิดที่จะพัฒนาผลิตภัณฑ์